نوع مو و ویژگی های آن در گذر زمان تغییر می‌کند. اگر به عکس‌های قدیمی‌تان سر بزنید متوجه خواهید شد که بافت و حتی رنگ موی شما نسبت به ۵ یا حتی ۱۲ سالگی‌تان تغییر کرده است. ممکن است در کودکی موهایتان صاف، کم‌پشت و طلایی باشد ولی با افزایش سن و رسیدن به بلوغ، با موهایی پرپشت و مجعد و قهوه‌ای مواجه شوید. این موضوع یک اتفاق طبیعی در فرآیند رشد است. انواع مو و ویژگی های آن درست مانند بسیاری دیگر از خصوصیات ظاهری، ناشی از آرایش ژنتیکی شماست. موهای فر و قهوه‌ای رنگ شما می‌تواند مربوط به ژنی باشد که از مادر مادربزرگتان به ارث برده‌اید. در سراسر جهان ۴ نوع بافت مو وجود دارد که در این مقاله با انواع و ویژگی های آن‌ها آشنا خواهیم شد.
معرفی انواع مو
شکل فولیکول مو، نوع آن را مشخص می‌کند. مثلا موهای صاف، فولیکول‌های کاملا دایره‌ای شکل یا باز دارند و هر چقدر این دایره به سمت بیضی و بسته شدن شدن پیش برود، جعد و تاب مو هم بیشتر می‌شود. در سراسر جهان ۴ نوع بافت مو وجود دارد که برخی از آن‌ها را به چند زیر شاخه تقسیم می‌کنند. برای مثال، موی صاف شامل ۳ نوع تایپ مختلف است که بر اساس ضخامت و حجم مو طبقه‌بندی می‌شوند. در این مقاله با انواع مو و ویژگی های آن آشنا خواهیم شد.
موی صاف
اگر موهای فر یا مجعد و تاب‌داری ندارید، بدون تردید موهای شما صاف است. افرادی که موهای صاف دارند به احتمال زیاد موهایشان چرب است. در موهای صاف، روغن طبیعی پوست سر (سبوم) به آسانی به ساقه مو راه می‌یابد و به همین دلیل این بافت مو، تمام مواد مورد نیاز برای سالم و لطیف ماندن را دارد و رشد آن هم سریع‌تر است. موی صاف انعطاف‌پذیر، ابریشمی و مقاوم است و در میان افراد، بسیار محبوب است. برخلاف موهای فر و مجعد، برای نگهداری از موهای صاف نیازی به مراقبت‌های ویژه‌ای ندارید. با این حال معمولا این نوع مو حجم خیلی زیادی ندارد و اغلب افرادی که موهایشان صاف است، ترجیح می‌دهند با روش‌های مختلفی مثل مدل دادن با سشوار یا دستگاه‌های فرکننده مو، حجم موهایشان را بیشتر کنند. متخصصان پوست و مو معتقدند موهای صاف به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شوند:
نوع 1A
در نوع 1A موهای صاف، معمولا تارهای مو نازک، نرم، براق و بسیار لطیف‌اند. علی‌رغم زیبایی خیره کننده، این موها اغلب فاقد حجم هستند و در مواردی ممکن است پوست کف سر دیده شود. به افرادی که موهای صاف نوع 1A دارند توصیه می‌شود موهایشان را به صورت پله پله کوتاه و رنگ کنند تا حجیم‌تر به نظر برسد. به دلیل نازکی تارهای این نوع مو، فر کردن با بیگودی و دستگاه‌های فر کننده توصیه نمی‌شود.
نوع 1B
تارهای موی صاف نوع 1B، کمی ضخیم‌تر از نوع 1A است. این موها حجم بیشتری دارند و کنترل کردنشان آسان‌تر است. این نوع مو یکی از زیباترین و مجبوب‌ترین بافت‌های مو در میان افراد، به‌خصوص زنان است؛ زیرا تار موها آن‌قدر ضخیم نیستند که کنترلشان دشوار باشد و خیلی هم نازک نیستند که پوست سر قابل مشاهده باشد.
نوع 1C
نوع 1C درشت‌ترین و ضخیم‌ترین تار را در میان انواع موهای صاف دارد. مراقبت و نگهداری از این موها دشوار است زیرا پس از شست‌وشو کمی حالت مواج به خودشان می‌گیرند.
موهای مواج یا تاب‌دار
موهای زیبای بسیاری از افراد معروف، از مرلین مونرو گرفته تا بیانسه در این دسته جای می‌گیرند! تار موهای مواج طبیعی، شبیه به S هستند و شدت آن می‌تواند پیچ و تاب S را بیشتر کند. موهای بخش بزرگی از افراد در جهان مواج است. موهای مواج نه خیلی چرب‌اند و نه خیلی خشک و به همین دلیل به مراقبت‌های بیشتری نسبت به موی صاف احتیاج دارند. توصیه می‌شود هفته‌ای یک بار موهای مواجتان را با نرم‌کننده‌های ملایم شست‌وشو دهید. موهای مواج هم مثل موهای صاف ۳ نوع دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:
نوع 2A
موهای مواج نوع 2A ظریف و نازک است. این موها در حالتی که خشک می‌شوند، شکل S به خودشان می‌گیرند و به سادگی می‌توانید با استفاده از محصولات حالت‌دهنده، این موها را فرم بدهید یا صاف کنید.
نوع 2B
موهای نوع 2B موج‌دار و کمی وزتر از موهای نوع 2A هستند. در حالت خشک، هر کدام از تارهای مو می‌توانند شکل S ایجاد کنند، با این تفاوت که تابشان کمی بیشتر از نوع 2A است.
نوع 2C
موج‌های نوع 2C از پوست سر شروع می‌شوند و ضخیم‌تر از سایر زیر گروه‌های نوع ۲ هستند. تارهای این نوع مو بیشتر در معرض موخوره قرار دارد و مثل دو مدل قبلی، در صورت خشک شدن شکل S را ایجاد می‌کند.
موهای فر
موهای فر که نوع ۳ شناخته می‌شوند، موهایی هستند که به‌طور طبیعی فرند. موهای نوع ۳ بیش از دو مدل قبلی مستعد خشکی، آسیب، وز شدن و شکستگی تار هستند. از آنجا که فولیکول موهای فر بیضی و بسته است، این موها به سمت خشک شدن پیش می‌روند و نیاز به مراقبت‌های بیشتری دارند. حجم این موها خیلی زیاد است ولی از آنجا که موهای فر برخلاف موی صاف چربی کمتری دارد، نیازی نیست که هر روز آن‌ها را بشویید. سه زیرمجموعه برای موهای فر وجود دارد که بر مبنای ضخامت و میزان فر تارهای مو دسته‌بندی می‌شوند.
محصولات مرتبط : نرم کننده موی فر
نوع 3A
موهای فر نوع 3A بهترین نوع موهای فر است و بزرگترین فرها را دارد. به دلیل اندازه درشت فرها، حتی اگر موهای شما موخوره داشته باشد، باز هم مراقبت و رسیدگی به آن ساده‌تر از دو مدل دیگر است.
نوع 3B
این نوع مو، فرهای متراکم‌تری دارد و رسیدگی به آن سخت‌تر است. توصیه می‌شود برای نگهداری بهتر موهای فر نوع 3B هر چند وقت یک بار به آرایشگاه مراجعه کرده و حجم موهایتان را کم کنید. این موها هم مشابه نوع 3A مستعد موخوره و وز شدن هستند.
نوع 3C
موهای نوع 3C فرهای در هم تنیده و ضخیمی دارند و نگهداری و مراقبت از آن کار دشواری است. توصیه می‌شود برای حفظ سلامتی این موها از نرم‌کننده و ماسک موهای مناسب استفاده شود.
موهای گره‌دار و سیم‌پیچی
این موها فرهای بسیار فشرده‌ای دارند و شبیه سیم‌پیچ هستند. مراقبت از این موها علی‌رغم زیبایی‌شان، بسیار دشوار است. این نوع مو دارای بافت نسبتا درشتی است و در اثر محصولات حالت‌دهنده مو که گرما تولید می‌کنند (مثل سشوار) آسیب می‌بیند. به دلیل شکل تارهای مو، روغن‌های طبیعی قادر نیستند تا حد زیادی از ساقه مو عبور کنند و همین موضوع باعث خشک شدن شدید موها می‌شود. این نوع مو بیشتر در میان آمریکایی‌های آفریقایی تبار دیده می‌شود و شامل ۳ زیرمجموعه است.
محصولات مرتبط : گره باز کن مو
نوع 4A
موهای نوع 4A فنری هستند و وقتی بعد از استحمام خشک می‌شوند، طول تارهای مو به نصف کاهش می‌یابد. اغلب افراد در جهان که موهایشان فر و سیم‌پیچی است، در این دسته جای می‌گیرند.
نوع 4B
موهای نوع 4B فرهای سخت‌تری دارند و تار مو در نوع موی فر، شبیه Z چین‌دار است. فری تارهای مو در 4B به مراتب از 4A کمتر است، اما در مقایسه با موهای نوع 4C واضح‌تر دیده می‌شود.
نوع 4C
موی موج‌دار نوع 4C شباهت زیادی به موی 4B دارد اما شدت فر بودن تارهای آن بیشتر است. اگر موهای شما در این دسته جای می‌گیرد، بهتر است از شکل طبیعی فرها استفاده کرده و سعی نکنید با دستکاری، موهایتان را صاف کنید. همان‌طور که قبلا توضیح دادیم، موهای سیم‌پیچی معمولا خشک هستند و استفاده از دستگاه‌های صاف‌کننده مو مثل اتو یا سشوار که با حرارت کار می‌کنند می‌تواند آسیب جدی به موهایتان برساند یا باعث سوختن آن‌ها شود.
تست تخلخل مو
اگرچه شناسایی انواع مو و ویژگی های آن، بخشی اساسی در درک چگونگی عملکرد موهایتان است؛ اما اگر اطلاع کافی از تخلخل مو ندارید، فقط نیمی از مسیر مراقبت از مو را طی کرده‌اید. تخلخل مو در واقع توانایی موهای شما در حفظ و جذب رطوبت است. به بیان دیگر، تخلخل مو به ما می‌گوید که منافذ مو چقدر باز یا بسته هستند. دانستن این موضوع به انتخاب مواد، روش‌های نگهداری، انتخاب شامپو، نرم‌کننده، روغن‌های مراقبت از مو و خیلی مسائل دیگر کمک می‌کند. تخلخل مو در سه سطح وجود دارد: زیاد ، متوسط و کم. برای تعیین میزان تخلخل موهای خود می‌توانید از یک تست بسیار ساده کمک بگیرید.
برای انجام این تست لازم است چند تار از موهایتان را پس از حمام کردن جدا کنید و آن را در ظرفی پر از آب هم‌دما با محیط بیاندازید. بعد از ۳ تا ۵ دقیقه باید بببنید تارهای مو در چه موقعیتی قرار دارند:
اگر موی شما به سرعت به پایین فرو رفت و پس از گذشت این زمان در ته آب قرار داشت، به این معنی‌ست که موهایتان تخلخل زیادی دارد. اگر تار مو به آرامی به پایین ظرف آب فرو می‌رود، تخلخل موهایتان متوسط و اگر تار مو روی آب شناور ماند، تخلخل مو بسیار کم است.
مشخصه‌های مو با تخلخل زیاد
در موهایی که تخلخل زیادی دارند، احتمال آسیب‌دیدگی بیشتر است. این موها خشکی و زیری بیشتری دارند، پس از شست‌وشو سریع‌تر خشک می‌شوند و مستعد موخوره هستند.
این موها معمولا خیلی راحت رطوبت یا مواد دیگر را جذب می‌کنند اما به همان سرعت هم رطوبتشان را از دست می‌دهند و خشک می‌شوند.
اگر تخلخل موهایتان زیاد است، به هیچ وجه نباید از آب خیلی داغ برای شست‌وشوی موهایتان استفاده کنید و فقط با آب ولرم دوش بگیرید. برای چنین موهایی استفاده از روغن‌های سنگین و چرب مثل کرچک، نارگیل، زیتون و … مفید است، زیرا این روغن‌ها دیرتر جذب می‌شوند.
از ماسک موهایی استفاده کنید که حاوی پروتئین هستند (مثل ماسک حاوی سفیده تخم‌مرغ، سبوس برنج و…) و برای لطافت بخشیدن به موها، نرم‌کننده‌های عمیق را انتخاب کنید. بهترین آب‌رسان برای این موها هم آلوئه‌ورا است.
مشخصه‌های مو با تخلخل متوسط
این موها معمولا نرمال نامیده می‌شوند. در این نوع مو، کوتیکول مو قوی‌تر است و رطوبت بیشتری را در خود نگه‌می‌دارد. به همین دلیل این نوع مو قابلیت انعطاف‌پذیری و حالت‌پذیری بیشتری نسبت به دو وضعیت دیگر دارد.
اگر تخلخل موهایتان نرمال است، توصیه می‌شود از ماسک موهای حاوی پروتئین استفاده نکنید. اگر نیاز به نرم‌کننده دارید، محصولاتی را انتخاب کنید که فاقد سیلیکون باشند.
مشخصه‌های مو با تخلخل کم
کوتیکول مو نازک و زمان خشک شدن مو خیلی طولانی است. اگر از روغن‌های مخصوص مو استفاده کنید، خواهید دید که روغن جذب مو نشده و روی تارها باقی می‌ماند. این موها نیاز به رسیدگی زیاد و استفاده از محصولات مراقبتی دارند. گاهی نیاز است موهای با تخلخل کم را با شامپوهای حاوی سولفات بشویید تا مواد و روغن‌هایی که روی موهایتان باقی مانده، پاک شوند. به جای شامپوی حاوی سولفات می‌توانید از سرکه سیب یا روغن درخت چای هم استفاده کنید.
کوتیکول مو در موهای با تخلخل کم، بسته است و برای باز شدن آن باید از آب گرم یا بخار استفاده کرد. حتما با آب گرم دوش بگیرید و شامپو، نرم‌کننده، ماسک و روغن‌تراپی را به صورت گرم انجام دهید. فقط به این نکته دقت کنید که لازم است آخر حمام به مدت چند ثانیه آب سرد روی موهایتان بریزید.
همان‌طور که بالاتر توضیح دادیم، مواد مراقبتی و روغن‌ها جذب موهای با تخلخل کم نمی‌شوند، به همین دلیل بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که بر پایه آب هستند. محصولات حاوی پروتئین برای این نوع مو توصیه نمی‌شود. همچنین بهتر است از روغن‌های سبک مثل جوجوبا، هسته انگور، آووکادو، بادام شیرین، آرگان و… استفاده کنید.
ماسک‌های خانگی حاوی آلوئه‌ورا، گلیسیرین، عسل و… باعث شادابی بیشتر این موها می‌شوند.
نکات پایانی
سلامت مو تاثیر زیادی در زیبایی دارد. اما برای داشتن موهایی سالم و شاداب لازم است تا نوع مو و تخلخل آن را بشناسیم و با استفاده از محصولات مراقبتی متناسب با انواع مو و ویژگی های آن جلوی آسیب رسیدن به مو را بگیریم. امروزه محصولات مراقبتی فراوانی از ماسک‌ها و نرم‌کننده‌ها گرفته تا انواع روغن‌های بهداشتی و سنتی در بازار وجود دارد، با این حال برای اینکه بتوانیم با صرف کمترین هزینه، بهترین و مناسب‌ترین محصولات را برای موهایمان انتخاب کنیم، باید با جنس موهایمان آشنا باشیم.
فراموش نکنید، محصول مناسب موهای صاف دوستتان که تخلخل نرمالی دارد، ممکن است روی موهای فر شما با تخلخل زیاد، جواب خوبی ندهد. پس در زمان خرید محصولات مراقبت مو بهتر است اطلاعات روی آن را مطالعه کنید و از کارشناسان زیبایی حاضر در فروشگاه بخواهید تا شما را راهنمایی کنند.
